Μία ανάσα από την Αμυντική Συμφωνία με την Ιταλία βρίσκεται η Ελλάδα και μάλιστα αυτή θα περιλαμβάνει και την βιομηχανική συνεργασία, η οποία μπορεί να επιφέρει συμβόλαια πολλών δισεκατομμυρίων.
του Χρήστου Μαζανίτη
Επίκεντρο είναι τα ναυπηγεία της Ελευσίνας, όπου σχεδιάζεται η δημιουργία βάσης παραγωγής αμυντικών πλοίων για την διεθνή αγορά και ειδικά για την Μεσόγειο, με εξαγωγικό προσανατολισμό.
Τα αμυντικά ζητήματα των δύο χωρών, οι δεσμοί και η εμβάθυνση της συνεργασίας θα τεθούν στην διμερή που θα έχει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος με τον Ιταλό ομόλογό του Γκουϊντό Κροσέντο σήμερα Δευτέρα. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο του Φόρουμ για την Ασφάλεια και την Άμυνα της ΕΕ. Μάλιστα, όπως αναφέρουν στο enikos.gr πηγές από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ο Ιταλός ΥΠΑΜ ήταν να επισκεφθεί κανονικά την Αθήνα για να συναντηθεί επίσημα με τον Έλληνα ομόλογό του, όμως αποφασίστηκε την περασμένη εβδομάδα η συνάντηση να πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες.
Τον δρόμο, ωστόσο, για την εμβάθυνση των σχέσεων με την Ιταλία άνοιξε την Παρασκευή ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, που συναντήθηκε με τον ομόλογό του στην Ρώμη, Τζουζέπε Κάβο Ντραγκόνε.
Σε διμερές επίπεδο, οι 2 Αρχηγοί αναφέρθηκαν στην υφιστάμενη στρατιωτική συνεργασία και στις προοπτικές περαιτέρω ενίσχυσης των στρατιωτικών δεσμών Ελλάδας και Ιταλίας με επέκταση των κοινών τους δράσεων στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ επεσήμανε το ευρύ φάσμα στρατιωτικής συνεργασίας των ελληνικών και ιταλικών ΕΔ σε συνεκπαιδεύσεις τόσο σε διμερές όσο και σε συμμαχικό επίπεδο, τονίζοντας την συμμετοχή των ιταλικών ΕΔ με Πολεμικό Πλοίο για πρώτη φορά στην αεροναυτική άσκηση «NOBLE DINA» που λαμβάνει χώρα από την Τετάρτη 15 έως την Πέμπτη 30 Μαρτίου.
Οι δύο Αρχηγοί συζήτησαν και για την άσκηση ΗΝΙΟΧΟΣ, που η Ιταλία θα συμμετάσχει με μαχητικά αεροσκάφη. Υπενθυμίζεται ότι η Ιταλία είχε στείλει στον ΗΝΙΟΧΟ 2019 τα F-35, με τους Έλληνες πιλότους να παίρνουν το βάπτισμα του πυρός στα μαχητικά 5ης γενιάς.
Όμως, σύμφωνα με πληροφορίες του enikos.gr, από την Ιταλία υπάρχει μεγάλη πολιτική κινητικότητα για την προσέγγιση με την Ελλάδα και μάλιστα, δεν αποκλείεται να υπάρξει και διμερή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Τζώρτζια Μελόνι στην Σύνοδο Κορυφής στα μέσα της εβδομάδας, παρότι επίσημα κάτι τέτοιο δεν έχει ανακοινωθεί.
Οι Κορβέτες
Στα ναυπηγεία Ελευσίνας έχει εισέλθει η αμερικανική ΟΝΕΧ, που με την χρηματοδότηση του αμερικανικού κρατικού οργανισμού επενδύσεων (DFC), προχωρά στο πρόγραμμα εξυγίανσης και ταυτόχρονα επενδύσεων 100 εκατ.
Επιπλέον, οι Αμερικανοί σε συνεργασία με τον ιταλικό ναυπηγικό κολοσσό Fincantieri έχουν από κοινού καταθέσει πρόταση προς το Πολεμικό Ναυτικό για το πρόγραμμα των κορβετών. Όπως έχουμε λεπτομερώς αναλύσει στο enikos.gr η κορβέτα FCX-30 ή DOHA όπως είναι ευρέως γνωστή περιλαμβάνει οπλισμό που δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει μία φρεγάτα.
Υπάρχει δέσμευση για ναυπήγηση των 3 από τις 4 στην Ελευσίνα και μάλιστα από την πρώτη βίδα. Ταυτόχρονα, υπάρχουν συζητήσεις με ελληνικές εταιρείες για συμπαραγωγή και των οπλικών συστημάτων.
Η ιταλική Fincantieri, όμως, έχει ως θυγατρική την US Fincantieri με έδρα το Ουισκόνσιν στις ΗΠΑ. Εκεί ναυπηγούνται οι νέες φρεγάτες του US NAVY, κλάσης Constellation. Ένα πλοίο για το οποίο έχει δείξει ενδιαφέρον η Ελλάδα διερευνώντας συμμετοχή στην συμπαραγωγή του.
Σε περίπτωση που οι προσπάθειες για αμυντική συνεργασία με την Ιταλία ευοδωθούν θα πρόκειται για μεγάλη γεωστρατηγική επιτυχία της Ελλάδας, αφού η βάση παραγωγής αμυντικών πλοίων στην Ελευσίνα, που δεν θα προορίζονται μόνο για την Ελλάδα, θα φέρει πολλαπλάσια κέρδη στην οικονομία. Εκτιμάται ότι το συμβόλαιο των 2 δις για κορβέτες του ΠΝ θα είναι πολύ μικρό μπρος στα συμβόλαια που προβλέπεται να ακολουθήσουν.
Από χίλια κύματα
Κι όμως, μέχρι και πριν λίγες ημέρες, η προσέγγιση με την Ιταλία φάνταζε απίθανη.
Στις 28 Ιανουαρίου, η Πρωθυπουργός της χώρας Τζώρτζια Μελόνι υπέγραψε σειρά συμφωνιών στην Τρίπολη παρουσία του υπηρεσιακού Πρωθυπουργού Αμπντουλχαμίντ Ντμπέιμπα και την υπηρεσιακή υπ. Εξωτερικών Νάζλα Ελ Μανγκούς.
Το πολιτικό περίβλημα αφορούσε την συνεργασία της ακτοφυλακής για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης καθώς και την ανάπτυξη. Επί της ουσίας, όμως, ήταν η σύναψη συνεργασίας των πετρελαϊκών εταιρειών των δύο χωρών για το φυσικό αέριο της Λιβύης, ύψους 8 δις.
Μία συνεργασία η οποία θεωρήθηκε πισώπλατη μαχαιριά στην Ελλάδα, αφού υπέγραψε συμφωνίες με μία κυβέρνηση που είναι υπηρεσιακή, που το ίδιο το Ευρωκοινοβούλιο με ανακοίνωσή του στις 22 Νοεμβρίου 2022 τόνιζε ότι η δεν έχει δικαίωμα υπογραφής συμφωνιών – με αφορμή το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο – και τους ευρωβουλευτές να καλούν την ΕΕ να διορίσει, κατά προτεραιότητα, ειδικό εντεταλμένο της ΕΕ για τη Λιβύη
Επί της ουσίας, με την συμφωνία αυτή η Ιταλία έδινε πάτημα στην Τουρκία για να ισχυρίζεται την νομιμότητα των «άνευ αντικρύσματος» μνημονίων που υπέγραψε με την υπηρεσιακή κυβέρνηση της Λιβύης.
Αλλά ακόμη και αυτή για την συνεργασία με την ακτοφυλακή που υπέγραψε η Ιταλία είναι επίσης «στον αέρα», αφού η ΕΕ έχει την EUBAM Libya και την EUNAVFORMED Irini. Δύο αποστολές κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας, που ως σκοπό έχουν να συμβάλλουν στη βιώσιμη ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στη Λιβύη. Ιδιαίτερα, το βασικό καθήκον της IRINI είναι η εφαρμογή του εμπάργκο όπλων που επέβαλε ο ΟΗΕ. Επιπλέον, ο βασικός σκοπός των δύο αποστολών είναι να εμποδιστούν τρομοκράτες και διακινητές μεταναστών με κάθε μέσο στην Μεσόγειο.
Ο εκνευρισμός της Αθήνας ήταν έκδηλος και σε διπλωματικό επίπεδο φαινόταν μέχρι πρότινος να υπάρχει στασιμότητα – με σαφή υπαιτιότητα της Ιταλίας, προκαλώντας προβλήματα και στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Εκτός από την αμερικανο-ιταλική πρόταση υπάρχει και η Γαλλία, με την NAVAL που κατασκευάζει τις FDI Belharra να προτείνει τις Gowind, που είναι σαφώς μικρότερες από την ανταγωνιστική πρόταση. Στο Ελληνικό Πεντάγωνο, όμως, αποτελούσε κοινό μυστικό ότι οι DOHA είναι η προτιμότερη επιλογή.
Ωστόσο, παρά τα προβλήματα, στην διπλωματία δεν χωρούν συναισθηματισμοί. Η Ιταλία είναι μέλος της ΕΕ, γείτονας της Ελλάδας με την οποία υπέγραψε και συμφωνία ΑΟΖ και σίγουρα πολύ μεγάλη για να αφεθεί στην αγκαλιά της Άγκυρας. Και οι προτάσεις για εμβάθυνση της στρατιωτικής συνεργασίας και της βιομηχανικής συμπαραγωγής, μπορούν να αποτελέσουν μία καλή βάση για να βρεθεί κοινός τόπος συνεννόησης και για το θέμα της Λιβύης.
Άλλωστε, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ιταλία ήταν η πρώτη χώρα με την οποία η Ελλάδα υπέγραψε την οριοθέτηση ΑΟΖ αλλά και δέχθηκε το μονομερές δικαίωμα της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών της υδάτων κατά 12 ναυτικά μίλια.
