Με ειλικρινείς διαθέσεις, αλλά με σαφείς κόκκινες γραμμές μεταβαίνει στη συνάντηση με τον Ερντογάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Αν μη τι άλλο η ελληνική κυβέρνηση αλλά και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν πλέον διαβάσει πολύ καλά τον Τούρκο πρόεδρο και η Αθήνα δεν αισθάνεται καθόλου αιφνιδιασμένη από την στάση και τα ανατολίτικα παζάρια του Ταγίπ Ερντογάν. Σε μια αλλαγή πλεύσης, ο Ερντογάν αργά το βράδυ της Δευτέρας δέχθηκε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, μετά τη συνάντηση που είχε στο Βίλνιους με τον πρωθυπουργό της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Στο πλευρό του πρωθυπουργού θα είναι ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και κατά πάσα πιθανότητα η διπλωματική σύμβουλος του Κυρ. Μητσοτάκη, Άννα Μαρία Μπούρα.
Από τουρκικής πλευράς, μαζί με τον Ερντογάν θα βρίσκονται ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου και εκπρόσωπος Τύπου, Τσαγατάι Κιλίτς.
Πρόκειται για την πέμπτη, τετ α τετ, συνάντηση των δύο ηγετών τα τελευταία τέσσερα χρόνια, και την πρώτη μετά την επανεκλογή τους. Η προηγούμενη συνάντηση των δύο ηγετών είχε γίνει στα μέσα Μαρτίου του 2022 στην Κωνσταντινούπολη.
Ο κ. Μητσοτάκης, άλλωστε, έχει σημειώσει, σε όλους τους τόνους, ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας με τον εξ’ ανατολών γείτονα πρέπει να είναι ανοικτοί σε όλα τα επίπεδα και αυτό θα επιδιωχθεί στην επόμενη φάση. Όπως και η προώθηση της λεγόμενης θετικής ατζέντας, η οποία μπορεί να δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να λειτουργήσει προς όφελος των δύο λαών. Προφανώς υπάρχουν διαφωνίες. Οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές. Το ίδιο και οι θέσεις της Ελλάδας. «Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε», είναι το μήνυμα που εκπέμπουν, λίγες ώρες πριν το τετ α τετ κορυφής, παράγοντες της κυβέρνησης. Μέσα σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία για το ΝΑΤΟ αλλά και συνολικά για το παγκόσμιο διεθνές στερέωμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να δείξει ότι η Ελλάδα είναι παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή και σοβαρός Ευρωπαϊκός παίκτης που δεν δημιουργεί ρωγμές στην ενότητα της Δύσης. Αυτός είναι ο πρώτος στόχος της ελληνικής κυβέρνησης. Να βρίσκεται όπως λέμε με την σωστή πλευρά της Ιστορίας και όχι να πατάει η χώρα σε δύο βάρκες.
«Μία χώρα με εθνική αυτοπεποίθηση ξέρει να διεκδικεί τα εθνικά της δίκαια αξιοποιώντας με τόλμη κάθε ευνοϊκή συγκυρία. Λοιπόν, δεν πρέπει να διαπραγματευόμαστε από φόβο, αλλά να μην φοβόμαστε να διαπραγματευτούμε. Αυτό το έλεγε ένας Αμερικανός πρόεδρος, Τζον Κένεντι. Και αυτό ισχύει για τη μοναδική διαφορά που έχουμε με την Τουρκία, για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Σίγουρα, από τη θερμή ένταση, τη θερμή επιφυλακή των προηγούμενων ετών, προτιμούμε να έχουμε καλές σχέσεις με την Τουρκία, έστω κι αν συμφωνούμε ότι διαφωνούμε. Όμως, δεν θα γυρίσουμε την πλάτη στην Ιστορία αν έχουμε την ευκαιρία να τη διαμορφώσουμε. Πολύ περισσότερο αν αυτή η διαφορά, αυτή η “παγωμένη” διαφορά σαράντα και πλέον ετών, αντί να παγιωθεί, μπορεί να μετατραπεί σε μία ειρηνική και δημιουργική λύση», έσπευσε να επισημάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της ομιλίας του στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν ότι δεν πρέπει να χαθεί το momentum για διάλογο με την γειτονική χώρα, με αυτή τη λογική θα προσέλθει ο πρωθυπουργός στην συνάντηση της Τετάρτης με τον κ. Ερντογάν και μέσα σε αυτό στο πλαίσιο, εκείνο που μένει να φανεί είναι αν και η Τουρκία θέλει να γυρίσει σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών. Το στίγμα της ελληνικής προσέγγισης έδωσε από το βήμα της Βουλής και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επαναλαμβάνοντας λίγες ημέρες πριν το Βίλνιους ότι για τις σχέσεις μας με την Τουρκία πυξίδα παραμένει ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, ότι είναι σημαντικό να χτίσουμε πάνω στη σχετική καταλλαγή της τελευταίας περιόδου και ότι προσβλέπουμε σε σχέσεις καλής γειτονίας και αποσκοπούμε στην επανέναρξη των συνομιλιών, καθώς και στην ανάπτυξη μίας θετικής ατζέντας μέσω των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας.
Πάγια θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι ένας νέος κύκλος έντασης δεν είναι προς το συμφέρον κανενός, ενώ ενέχει κινδύνους για ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή.
Συνάντηση και με Έντι Ράμα
Σήμερα το απόγευμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει κατ΄ιδίαν συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα στην πρώτη τους επαφή μετά την σοβαρή κρίση, που έχει προκαλέσει στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, η σύλληψη του Φρέντι Μπελέρη. Ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί επίσης και με τον ομόλογο του Μαυροβουνίου Τζάκοβ Μιλάτοβιτς.
Κατά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους θα τεθούν επί τάπητος μεταξύ άλλων η εφαρμογή των αποφάσεων της Μαδρίτης για την προσαρμογή της αποτρεπτικής και αμυντικής διάταξης της Συμμαχίας στο νέο περιβάλλον ασφαλείας, που διαμορφώνεται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η αύξηση των πόρων, που διατίθενται από τους Συμμάχους για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων τους, αλλά και η μορφή, που θα λάβει η συνέχιση της βοήθειας και ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Την Τρίτη, στην πρώτη συνεδρία των ηγετών, με τη συμμετοχή της Σουηδίας, αναμένεται να συζητηθούν η μακροπρόθεσμη προσαρμογή της αμυντικής και αποτρεπτικής διάταξης, η αναθεώρηση Δέσμευσης Αμυντικών Επενδύσεων, η ενταξιακή προοπτική της Ουκρανίας και το είδος της στήριξης, που θα της παρασχεθεί, καθώς και η ενδυνάμωση της αμυντικής βιομηχανίας και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ΝΑΤΟ.
Την Τετάρτη, στη δεύτερη συνεδρίαση, θα συμμετάσχει για την πρώτη σύνοδο του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
Θα συμμετάσχουν, ακόμη, οι Πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι εταίροι Ασίας-Ειρηνικού, ήτοι η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Νέα Ζηλανδία και η Ν. Κορέα, αλλά και η Σουηδία ως προσκεκλημένη.
